Mỹ-Thổ khẩu chiến về số phận người Kurd ở Syria
Tổng thống Donald Trump đe dọa hủy hoại nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ nếu Ankara tấn công lực lượng người Kurd khi Washington rút quân khỏi Syria, động thái làm suy yếu đồng lira của Thổ Nhĩ Kỳ và làm bùng nổ làn sóng chỉ trích mạnh mẽ từ Ankara.
Lực lượng YPG của người Kurd ở Syria. Ảnh: Reuters |
Mối quan hệ giữa hai đồng minh NATO tiếp tục leo thang căng thẳng vì sự ủng hộ của Mỹ đối với lực lượng dân quân Các đơn vị bảo vệ nhân dân người Kurd (YPG), vốn bị Thổ Nhĩ Kỳ coi là phần tử khủng bố thuộc đảng Công nhân người Kurd (PKK) - lực lượng phát động cuộc nổi dậy kéo dài hàng thập kỷ qua trên lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ.
"Đổ thêm dầu vào lửa"
Hai nước rơi vào cuộc khủng hoảng ngoại giao hồi năm ngoái, khi ông Trump áp đặt lệnh trừng phạt đối với hai bộ trưởng của Tổng thống Tayyip Erdogan và tăng thuế đối với kim loại xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ, đẩy đồng lira của Thổ Nhĩ Kỳ xuống mức thấp kỷ lục trong tháng 8-2018.
Mọi việc lại như được "đổ thêm dầu vào lửa" khi Tổng thống Trump hôm 13-1 tuyên bố, Mỹ bắt đầu quá trình rút binh sĩ khỏi Syria, đồng thời cảnh báo Ankara không nên coi đây là một cơ hội để mở chiến dịch quân sự nhằm vào người Kurd ở Syria. Trong một tuyên bố trên Twitter, Tổng thống Trump tuyên bố "sẽ hủy hoại kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ nếu nước này tấn công người Kurd", đồng thời thúc giục Ankara thiết lập "vùng an toàn 32km". Ông cũng hối thúc Lực lượng dân chủ Syria (SDF) có đa số là người Kurd, không nên "khiêu khích" Thổ Nhĩ Kỳ.
Phản ứng với lời cảnh báo của Tổng thống Trump, người phát ngôn của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan, ông Ibrahim Kalin nói rằng, ông Trump nên tôn trọng liên minh giữa Washington với Ankara.
Ông Ibrahim Kalin viết trên tài khoản Twitter: "Thật là một sai lầm chết người khi đánh đồng người Kurd ở Syria với PKK - tổ chức vốn bị Mỹ liệt vào danh sách khủng bố - và chi nhánh của YPG tại Syria". Ông Ibrahim Kalin nhấn mạnh, không có sự khác biệt giữa nhóm cực đoạn Hồi giáo IS và lực lượng YPG, đồng thời cam kết tiếp tục cuộc chiến chống lực lượng dân quân người Kurd được Mỹ hậu thuẫn. Ông Kalin nêu rõ: "Chúng tôi sẽ tiếp tục cuộc chiến chống lại toàn bộ họ".
Tiếp tục chiến đấu chống người Kurd
Tháng 12-2018, ông Trump quyết định rút 2.000 binh sĩ Mỹ khỏi Syria. Tuy nhiên, cố vấn an ninh Quốc gia Mỹ John Bolton nói rằng, Washington sẽ không rời khỏi Syria cho đến khi Ankara đảm bảo an toàn cho lực lượng người Kurd được Mỹ hậu thuẫn ở Syria. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn kiên quyết "xóa sổ" mối đe dọa "khủng bố" người Kurd đến từ thung lũng sông Euphates và đang tích cực chuẩn bị cho một chiến dịch xuyên biên giới.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hiện đang có chuyến công du Trung Đông nhằm trấn an các đồng minh trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ về số phận của lực lượng người Kurd tại Syria trong cuộc chiến chống IS, lo ngại sự rút lui của quân đội Mỹ sẽ cho phép Thổ Nhĩ Kỳ tấn công lực lượng này. Trước đó, giới chức Ankara đã bác bỏ cam kết với Mỹ về việc bảo vệ lực lượng dân quân người Kurd ở Syria. Thậm chí Thổ Nhĩ Kỳ còn hối thúc Mỹ thu hồi toàn bộ vũ khí mà Washington đã trang bị cho lực lượng người Kurd ở Syria trong cuộc chiến chống IS.
AN BÌNH